• “Ik mag ook nooit iets, je bent een stomme pappa!”
• “Ik vind jou een rotmoeder!”
• “Ruim zelf op, k**wijf!”

 

Jouw reactie
Daar sta je dan als vader of moeder. Tegenover je kleine driftkikker die jou gewoon staat uit te schelden. Wat gebeurt er dan bij jou? Je voelt misschien de boosheid in je opkomen. Of je voelt je persoonlijk aangevallen. Het zou zomaar kunnen dat je als volgt reageert:

 

• “Ga maar naar je kamer met je grote mond!”
• “Ben je nou helemáál! Zo laat ik niet tegen me praten! Voor straf mag je vandaag en morgen niet op de Ipad!”
• “Als je nog één keer zo tegen me praat, zwaait er wat!”

 

En dat is heel begrijpelijk. Het is alleen de vraag of dit soort reacties helpt. Want uiteindelijk gaat het erom dat je kind leert zijn/haar boosheid op een goede manier te uiten. Je kunt dat een kind alleen maar leren als hij/zij zich begrepen voelt en in verbinding met jou is. En bovenstaande reacties helpen daar niet bij.

 

Vaardigheden
Wat is dan wel handig om te doen? Voordat ik die vraag beantwoord, wil ik je eerst iets anders laten zien. Namelijk wat een kind allemaal aan vaardigheden in huis moet hebben, om niet  te gaan schelden. Ik zet het voor je op een rijtje.

 

• Het begint bij: de boosheid voelen aankomen (of: teleurstelling, frustratie enz.).
• Daarna komt het herkennen van het gevoel: ik ben boos.
• Dan moet je kind kunnen bedenken waar die boosheid vandaan komt.
• Vervolgens moet hij/zij de boosheid onder controle kunnen houden.
• En vertrouwen hebben dat hij/zij een oplossing kan bedenken.
• Dan is het ook nog belangrijk dat je kind weet wat hij/zij kan doen in plaats van
• Tenslotte heeft je kind inlevingsvermogen nodig: dat hij/zij kan bedenken dat het niet fijn is om uitgescholden te worden. En dat pappa en mamma de regels bepalen in huis.

 

Aanpak
Dat is nogal wat! Dit zijn allemaal vaardigheden die jonge kinderen nog niet in huis hebben. Die moeten ze dus leren. En dat is wat jij als mamma of pappa mag doen. Hoe pak je dat aan? Een aantal dingen is dan belangrijk:

 

• Leef je in. Stap in de schoenen van je kind. Probeer te snappen dat dit soort gedrag voortkomt uit machteloosheid. Dat een jong kind nog niet zo goed onder woorden kan brengen wat hem/haar dwars zit. En dat een scheldwoord dan heel gauw eruit floept.
• Kijk dóór het gedrag heen. Verplaats je in zijn/haar gevoelens en situatie. Je kind wil iets en jij blokkeert dat voor zijn/haar gevoel. Hoe zou jij reageren als jij je kind was?
• Negeer de scheldwoorden en vraag dingen als: “Wat maakt jou nu zo boos?” Of benoem wat er gebeurt: “Je wilde zó graag nog even buiten spelen.”
• Vervolgens benoem je kort wat de regel is bij jullie thuis (zonder een hele “preek” te houden). Daarna vertel je wat wél mag. Dus bijvoorbeeld: “In dit huis schelden we elkaar niet uit. Je mag gewoon zéggen wat niet leuk is.”

 

Wat er dan gebeurt, is dat de boosheid van je kind zakt. Want hij/zij voelt zich begrepen. En een kind dat zich begrepen voelt, kan weer verbinding maken. Samen kunnen jullie dan een oplossing bedenken.

 

Verder praten
En daarná komt het verder praten. Dat kan zodra het kind rustig is of op een later moment van de dag (bijvoorbeeld bij het naar bed brengen). Je komt terug op wat er gebeurde. En bespreekt: wat zijn de regels ook alweer in ons gezin over schelden? Want natuurlijk mag je kind niet schelden. Niet op jou, niet op broertjes en zusjes en niet op vriendjes en vriendinnetjes. Je mag dan ook gerust aangeven dat de scheldwoorden jou pijn hebben gedaan. Dat weet je kind ook wel. En hij/zij wil ook helemaal niet schelden. Het was alleen op dat moment het enige wat hij/zij beschikbaar had…

 

Niet vergeten
Tot slot nog een laatste tip: vertel je kind dat jullie samen gaan oefenen hiermee. En vergeet vooral niet te benoemen wanneer het goed gaat! Vertel hoe fijn je het vindt dat je kind zonder te schelden aangaf wat hij/zij niet leuk vond.

 

Ik wens je veel mooie, goede leermomenten toe met je kind.