“Zou je eens willen schrijven over claimgedrag van kinderen? En of je dat kunt begrenzen zonder je kind tekort te doen of af te wijzen?” Deze vraag kreeg ik kortgeleden van een moeder. Ik vroeg haar of ze wilde toelichten waar zij precies tegenaan liep. Ze schreef mij het volgende (en ze gaf toestemming om het te delen):

 

 

“Wat ik bedoel met ‘claimgedrag’ is het constante appèl dat mijn drie kinderen op mij doen. “Mamma wil je helpen, mamma kom eens kijken, mamma wil je meedoen, mamma mag ik eten”.. het gaat de hele dag door. De vragen worden ook meer aan mij gesteld dan aan mijn man, wat ik aan de ene kant ook wel ‘snap’ (of herken), want ik vroeg als kind ook alles aan mijn moeder. De rol van de moeder zal zeker anders zijn dan die van de vader, maar mijn achterliggende vraag is: hoe stel je hierin je grenzen, maar ook mág je hierin je grenzen stellen of wijs je daarmee (een behoefte van) je kind af? Als ik er objectief naar kijk, weet ik dat ik grenzen mag stellen als moeder. Maar als het om mijn eigen kinderen gaat, vind ik dat toch lastig. Ik heb het gevoel dat ik ze dan afwijs en daar voel ik me dan schuldig over.”

 

 

Deze moeder noemt ook een paar voorbeelden uit de dagelijkse praktijk van haar gezin. En dan vallen mij een paar dingen op. Wat ze allereerst noemt, is dat de kinderen dit gedrag niet laten zien bij haar man. Ze spelen lekker als pappa thuis is, maar als mamma thuis komt, beginnen ze meteen te huilen en willen ze constant bij haar op schoot. Hier gaat het dan om de jongste kinderen van 1 en 3 jaar. Verder noemt ze dat haar oudste kind van 6 het lastig vindt om alleen te spelen. Hij wil graag dat zijn moeder meedoet. Het probleem is dan, dat haar zoontje graag fantasiespel speelt, maar zijn moeder dat niet leuk vindt. Zij zou hem liever voorlezen. En twijfelt of ze dat dan aan kan geven of dat ze met hem mee moet doen.

 

Ze vraagt zich af of het ook anders kan. Het is een soort patroon geworden en het is tijd om het te doorbreken. Misschien herken jij dit wel en heb je zelf ook te maken met een kind dat claimt. Hieronder volgen zes tips voor verandering.

 

 

Tip 1: Wees duidelijk
Deze moeder twijfelt heel erg: waar doe ik goed aan? En doe ik mijn kinderen niet tekort? En precies dát is waar haar kinderen op reageren. Op haar onzekerheid. Een onzekere ouder voelt voor een kind niet veilig. En dat maken haar kinderen haar duidelijk door aan hun moeder te gaan ‘hangen’. Wat ze nodig hebben, is een moeder die niet onzeker is over haar keuzes. Die duidelijk en beslist haar grenzen aangeeft. Geef de grens op een liefdevolle manier en zorg dat je er zelf van binnen duidelijk over bent. Daarmee doe je je kind niet tekort, je geeft juist een stukje veiligheid. Je leert je kind er zelfvertrouwen mee. En je helpt je kind zijn/haar eigen emotionele zelfstandigheid te ontwikkelen.

 

 

Tip 2: Kijk in de spiegel
Je kind spiegelt jou, dus kijk naar jezelf. Heb je zelf moeite met loslaten, bijvoorbeeld omdat je het jammer vindt dat je kinderen groter worden? Voel je je schuldig als je een grens geeft? Of omdat je vaak aan het werk bent? Heb jij je zelf als kind afgewezen gevoeld en ben je daarom bang je kind af te wijzen? Wat laat je kind jou eigenlijk zien over jezelf? Wanneer je dit helder hebt, is er ruimte om te veranderen.

 

 

Tip 3: Vraag anderen
Het gebeurt vaak dat bij pappa het kind geen claimgedrag laat zien en bij mamma wel (of andersom). En wellicht gaat het bij opa en oma ook goed. Vraag aan hen: hoe doe jij dat? Wat denk/doe/zeg/voel jij anders dan ik? Ga dan na bij jezelf: Kan ik dit ook zo doen? En vraag of ze je willen helpen. Met je partner kun je een ‘plan van aanpak’ maken om te helpen met veranderen.

 

 

Tip 4: Leer te geven en te nemen
Als het gaat om het gevoel je kind tekort te doen, bedenk dan dat het goed is als een kind leert dat hij of zij soms even moet wachten. Leren omgaan met uitgestelde aandacht, heet dat. Later in de maatschappij krijg je ook niet altijd meteen wat je graag wilt. Hoe fijn is het dan als je geleerd hebt hoe je daarmee omgaat. En dan kun je heel goed onderhandelen: allebei geven en nemen jullie wat. Dus je zegt: ik maak eerst dit even af, over vijf minuten kom ik bij je. En als je kind graag iets wil doen wat jij niet zo leuk vindt (bijv. fantasiespel), kun je daar in meegaan en daarnaast ook voorlezen. Dan heb je allebei wat en geef je in beide gevallen aandacht.

 

 

Tip 5: Benoem het positieve
“Nu even niet” aangeven is dus oké. Vertel er dan wel bij wanneer je wél aandacht kunt geven aan je kind. En let er ook op dat je het benoemt als je kind een poosje alleen heeft gespeeld. Dat je het fijn vindt dat het gelukt is. Let op het positieve, ook als je aangeeft dat je iets niet wilt. Dus in plaats van dat je zegt: “niet aan mijn hangen’’, kun je ook zeggen: “laat mijn been maar los, je kunt zelf lopen”. Daarmee gebruik je positieve woorden én je zegt erbij wat je wél wilt.

 

 

Tip 6: Stap voor stap
Is het claimgedrag van je kind echt een ingesleten patroon geworden? Werk dan stap voor stap aan het gedrag dat je graag wilt zien. Bij ‘hangen aan je been’ kun je even aandacht geven aan je kind, daarna zeg je: mamma gaat nu even naar de wc, daarna kom ik terug. Dat duurt maar een paar minuten. En die minuten kun je dan steeds meer uitbreiden. Vergeet niet te benoemen hoe goed je kind gewacht heeft. Ook als je kind heeft staan huilen in de gang, kun je benoemen dat hij/zij het toch heeft gered zonder jou.

 

 

Ik hoop dat ik je duidelijk gemaakt heb dat het niet nodig is je schuldig te voelen als je je kind begrenst op dit punt. Sterker nog: je leert je kind belangrijke dingen, zoals uitgestelde aandacht, zelfvertrouwen en groeien in emotionele zelfstandigheid. Ik wens jou heel veel succes als je hieraan wilt werken. En je mag altijd contact met me opnemen als het toch nog lastig is.